化学·生活·社会
|
二氧化碳刺激响应型微乳液及应用*
张永民1** , 穆蒙2,3 , 周越1 , 郭爽1
1.江南大学化学与材料工程学院 江苏无锡 214122; 2.中石化胜利油田博士后管理站 山东东营 257067; 3.中石化胜利油田石油工程技术研究院 山东东营 257067
CO2 Stimuli-Responsive Microemulsions
ZHANG Yong-Min1** , MU Meng2,3 , ZHOU Yue1 , GUO Shuang1
1. School of Chemical & Materials Engineering, Jiangnan University, Wuxi 214122, China; 2. Postdoctoral Scientific Research Working Station of Shengli Oilfield, SINOPEC, Dongying 257067, China; 3. Petroleum Engineering Technology Research Institute of Shengli Oilfield, SINOPEC, Dongying 257067, China
摘要: 微乳液是由2种互不相溶的液体在表面活性剂(通常需添加助表面活性剂)作用下形成的均一透明、各向同性、热力学稳定的纳米液滴分散体系,在有机合成、纳米材料制备、药物运送、萃取分离等领域扮演着重要的角色。近年来,刺激响应型微乳液因其智能可控和潜在的绿色环保特征引起了广泛关注。CO2 刺激响应型微乳液是指在CO2 和N2 触发下可破乳/成乳的一类智能型微乳液。相对于传统的pH刺激,CO2 气体刺激不会带来污染(溶剂和副产物盐),且简单易得、绿色环保。从CO2 刺激响应型微乳的构筑出发,概括了表面活性剂基和无表面活性剂微乳液体系的最新研究进展,包括它们的相行为、结构、性质和潜在应用,并对其发展前景进行了展望。
关键词: 二氧化碳响应 ,
微乳液 ,
纳米液滴 ,
相行为
基金资助: *国家自然科学基金(22072058);江南大学教改项目(JG2021131)
通讯作者:
** E-mail: zhangym@jiangnan.edu.cn
引用本文:
张永民, 穆蒙, 周越, 郭爽. 二氧化碳刺激响应型微乳液及应用* [J]. 化学教育(中英文), 2023, 44(14): 7-14
[1]
Gradzielski M, Duvail M, de Molina P M, et al. Chem. Rev., 2021, 121: 5671-5740
[2]
McClements D J. Soft Matter, 2012, 8: 1719-1729
[3]
Hoar T P, Schulman J H. Nature, 1943, 152: 102-103
[4]
Schulman J H, Stoeckenius W, Prince L M. J. Phys. Chem., 1959, 63: 1677-1680
[5]
Danielsson I, Lindman B. Colloid Surf., 1981, 3: 391-392
[6]
Slomkowski S, Aleman J V, Gilbert R G. Pure Appl. Chem., 2011, 83: 2229-2259
[7]
孟雅莉, 李臻, 陈静, 等. 化学进展, 2011, 23(12): 2442-2456
[8]
Kubacka A, Caudillo-Flores U, Barba-Nieto I, et al. Curr. Opin. Colloid Interface Sci., 2020, 49: 42-59
[9]
Shukla T, Upmanyu N, Agrawal M, et al. Biomed. Pharmacother., 2018, 108: 1477-1494
[10]
Wolf S, Feldmann C. Angew. Chem.Int. Edit., 2016, 55: 15728-15752
[11]
Boonme P. J. Cosmet. Dermatol., 2007, 6: 223-228
[12]
Kogan A, Garti N. Adv. Colloid Interface Sci., 2006, 123: 369-385
[13]
Ghorbanzadeh M, Farhadian N, Golmohammadzadeh S, et al. Colloid Surf. B-Biointerfaces, 2019, 179: 393-404
[14]
赵岚, 沈骎. 化学教育, 2006, 27(2): 3-5
[15]
余丹妮, 王一淑, 丛瑞, 等. 化学教育(中英文), 2021, 42(24): 59-66
[16]
Smith G D, Donelan C E, Barden R E. J. Colloid Interface Sci., 1977, 60: 488-496
[17]
Hou W, Xu J. Curr. Opin. Colloid Interface Sci., 2016, 25: 67-74
[18]
Zhang Y, Chen X, Zhu B, et al. Langmuir, 2020, 36: 7356-7364
[19]
Zemb T N, Klossek M, Lopian T, et al. Proc. Natl. Acad. Sci. U S A., 2016, 113: 4260-4265
[20]
Schottl S, Marcus J, Diat O, et al. Chem. Sci., 2014, 5: 2949-2954
[21]
Zhang Y, Feng Y. Curr. Opin. Colloid Interface Sci., 2020, 49: 27-41
[22]
陆亦瑾, 袁金颖. 化学教育(中英文), 2022, 43(4): 1-7
[23]
张丽芳, 吴新建, 张贤金. 化学教育(中英文), 2022, 43(5): 74-78
[24]
Lu Y, Zhu Y, Yang F, et al. Adv. Sci., 2021, 8: 2004082
[25]
Darabi A, Jessop P G, Cunningham M F. Chem. Soc. Rev., 2016, 45(15): 4391-4436
[26]
Zhang J L, Han B X. Acc. Chem. Res., 2013, 46(2): 425-433
[27]
Zhang J L, Han B X. J. Supercrit. Fluid., 2009, 47(3): 531-536
[28]
Liu Y, Jessop P G, Cunningham M, et al. Science, 2006, 313: 958-960
[29]
Brown P, Wasbrough M J, Gurkan B E, et al. Langmuir, 2014, 30: 4267-4272
[30]
Zhang Y M, Zhang Y D, Wang C, et al. Green Chem., 2016, 18: 392-396
[31]
Liu D F, Suo Y X, Tan J, et al. Soft Matter, 2017, 13: 3783-3788
[32]
Pei X Y, Xiong D Z, Pei Y C, et al. Green Chem., 2018, 20: 4236-4244
[33]
Chen X Y, Ma X R, Yan C, et al. J. Colloid Interface Sci., 2019, 534: 595-604
[34]
Jessop P G, Phan L, Carrier A, et al. Green Chem., 2010, 12: 809-814
[35]
Liu D F, Huang Z Y, Suo Y X, et al. Langmuir, 2018, 34: 8910-8916
[36]
Zhou Y, He S, Li H H, et al. Langmuir, 2021, 37: 1983-1990
[37]
Zhou Y, Zhao S J, He S, et al. Colloid Surf. A- Physicochem. Eng. Asp., 2022, 650: 129620
[38]
Du W, Lyu L, Zhang X, et al. IOP Conf. Ser.: Earth Environ. Sci., 2021, 781: 052001
[39]
Li X, Lu H, Wang L, et al. J. Clean. Prod., 2022, 345: 130990
[40]
Zhang Y, Liu D, Dai S, et al. J. Phys. Chem. B, 2019, 123: 9024-9030
[41]
Pei X, Li Z, Wang H, et al. ACS Sustain. Chem. Eng., 2022, 10: 1777-1785
[42]
Liu D F, Lu H S, Zhang Y, et al. Soft Matter, 2019, 15: 462-469