| 
																		 化学·生活·社会
																		 | 
									
										
		  							 | 
          							
		  			
   
	|
 
	
	
	
	  | 
        						 
      						 
      					 | 
  					 
					
    					 | 
   					 
   										
    					| 纳米酶:对天然酶的“模拟”和“超越” | 
  					 
  					  										
						| 朱青萌, 陈燕* | 
					 
															
						| 福建师范大学化学与材料学院 福建福州 350007 | 
					 
					  					
    					 | 
   					 
   					
   										
    					| Nanozymes:“Simulate”and“Transcend”Natural Enzymes | 
  					 
  					  					  					
						| ZHU Qing-Meng, CHEN Yan* | 
					 
															
						| College of Chemistry and Materials Science, Fujian Normal University, Fuzhou 350007, China | 
					   
									 
				
				
					
						
							
								
									
										
											
                        					 
												
													
													    | 
													    	
									 | 
								 
								
																										
													    
													    		                            																		 
  														 
		                            																	    摘要:纳米酶作为新一代人工模拟酶,既能“模拟”天然酶的活性,又能在结合纳米材料特性的基础上赋予人工酶“超越”天然酶的机能,是多学科交叉融合的产物。介绍了纳米酶的发现背景及独特性能,从对天然酶的“模拟”和“超越”2个方面梳理了纳米酶的多种设计制备思路,并总结了纳米酶在生物医药、农业与食品安全、环境、能源和化工领域的应用现状及未来研究方向。
																										     | 
													    
													    	
															 | 
														 
												  		
												        
												        														
															| 关键词: 纳米酶, 
																																模拟, 
																																超越 
																																  
															 | 
														 
																												
														
															| 
															    																	收稿日期: 2024-09-26
															    															        
															    															 | 
														 
														 																											    														
															| 
															通讯作者:
																*E-mail:edu_chenyan@163.com   
																													     		
													     	 | 
														 
																																									 
													
														
															| 引用本文:    | 
														 
														
															| 
																朱青萌, 陈燕. 纳米酶:对天然酶的“模拟”和“超越”[J]. 化学教育(中英文), 2025, 46(14):                         	1-7
                             
															 | 
														 
														 |  
														
														
													 
												 
												
												
													
																																													
																	| [1] | 
																	 
														     			郑宏臣,徐健勇,杨建花,等.生物工程学报,2022,38(11):4219-4239
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [2] | 
																	 
														     			Zhang R,Jiang B,Fan K,et al.Nat.Rev.Bioeng.,2024,2(10):849-868
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [3] | 
																	 
														     			Manea F,Houillon F B,Pasquato L,et al.Angew.Chem.Int.Ed.Engl.,2004,43(45):6165-6169
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [4] | 
																	 
														     			Gao L,Zhuang J,Nie L,et al.Nat.Nanotechnol.,2007,2(9):577-583
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [5] | 
																	 
														     			Yang L,Dong S,Gai S,et al.Nano-Micro Lett.,2023,DOI:10.1007/s40820-023-01224-0
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [6] | 
																	 
														     			Ford C L,Park Y J,Matson M E,et al.Science,2016,354(6313):741-743
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [7] | 
																	 
														     			Ren C,Yang P,Sun J,et al.J.Am.Chem.Soc.,2021,143(21):7891-7896
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [8] | 
																	 
														     			Feng W,Han X,Hu H,et al.Nat.Commun.,2021,DOI:10.1038/s41467-021-22278-x
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [9] | 
																	 
														     			杜鹏,高利增,焦健,等.中国科学院院刊,2024,39(5):809-820
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [10] | 
																	 
														     			Liu S,Du P,Sun H,et al.ACS Catal.,2020,10(24):14937-14958
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [11] | 
																	 
														     			Wang J,Huang R,Qi W,et al.Appl.Catal.B-environ.,2019,254:452-462
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [12] | 
																	 
														     			Jian T,Zhou Y,Wang P,et al.Nat.Commun.,2022,DOI:10.1038/s41467-022-30285-9
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [13] | 
																	 
														     			Yuan Y,Chen L,Song K,et al.Nat.Commun.,2024,DOI:10.1038/s41467-024-50094-6
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [14] | 
																	 
														     			Travascio P,Sen Y L.Chem.Biol.,1998,5(9):505-517
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [15] | 
																	 
														     			Du Z,Zhu L,Wang P,et al.Small,2023,DOI:10.1002/smll.202301048
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [16] | 
																	 
														     			Xu S,Wu H,Liu S,et al.Nat.Commun.,2023,DOI:10.1038/s41467-023-39779-6
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [17] | 
																	 
														     			Alfonso-Prieto M,Biarnés X,Vidossich P,et al.J.Am.Chem.Soc.,2009,131(33):11751-11761
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [18] | 
																	 
														     			Li L,Liu X,Zhu R,et al.ACS Sustainable Chem.Eng.,2021,9(38):12833-12843
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [19] | 
																	 
														     			范克龙,高利增,魏辉,等.化学进展,2023,35(1):1-87
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [20] | 
																	 
														     			Shen B,Wu Q,Guo Y,et al.Adv.Funct.Mater.,2024,DOI:10.1002/adfm.202415854
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [21] | 
																	 
														     			Chen X,Zhao L,Wu K,et al.Chem.Sci.,2021,12(25):8865-8871
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [22] | 
																	 
														     			袁干印,奚政,王楚,等.物理化学学报,2023,39(7):1-7
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [23] | 
																	 
														     			Zhang Z,Zhang X,Liu B,et al.J.Am.Chem.Soc.,2017,139(19):5412-5419
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [24] | 
																	 
														     			石婧怡,李兆周,王耀,等.化学试剂,2023,45(7):34-42
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [25] | 
																	 
														     			Tian R,Li Y,Xu J,et al.J.Mater.Chem.B,2022,10(35):6590-6606
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [26] | 
																	 
														     			Wang K,Hong Q,Zhu C,et al.Nat.Commun.,2024,DOI:10.1038/s41467-024-50123-4
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [27] | 
																	 
														     			Zhou Q,Yang H,Chen X,et al.Angew.Chem.Int.Ed.,2021,DOI:10.1002/anie.202112453
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [28] | 
																	 
														     			He Y,Chen X,Zhang Y,et al.Sci.China Life Sci.,2022,65(1):184-192
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [29] | 
																	 
														     			Li Z,Li C,Zhang Q,et al.Chem.Pap.,2023,78(3):1353-1365
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [30] | 
																	 
														     			Yan L,Shang S,Hu J,et al.J.Mater.Chem.B,2024,12(3):710-719
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [31] | 
																	 
														     			Lu C,Tang L,Gao F,et al.Biosens.Bioelectron.,2021,DOI:10.1016/j.bios.2021.113327
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [32] | 
																	 
														     			Wu J,Yang Q,Li Q,et al.Anal.Chem.,2021,93(8):4084-4091
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [33] | 
																	 
														     			Wang Z,Lia G,Gao Y,et al.Chem.Eng.J.,2020,DOI:10.1016/j.cej.2020.125574
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [34] | 
																	 
														     			Meng X,Fan H,Chen L,et al.Nat.Commun.,2024,DOI:10.1038/s41467-024-45668-3
														     																						
																																																												 
																																																										
																																     
																	 | 
																  
																															
																	| [35] | 
																	 
														     			Huang Q,Pan Y,Wang M,et al.Acta Biomater.,2022,147:270-286
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [36] | 
																	 
														     			An M,He M,Lin C,et al.Mater.Today Nano.,2023,22:100330-100358
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [37] | 
																	 
														     			Sahar S,Zeb A,Mao Z,et al.ACS Appl.Bio Mater.,2024,7(3):1778-1789
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [38] | 
																	 
														     			Fu Z,Zeng W,Cai S,et al.J.Colloid Interface Sci.,2021,604:113-121
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [39] | 
																	 
														     			Fan Z,Wu S,Deng H,et al.ACS Nano.,2024,18(19):12261-12275
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [40] | 
																	 
														     			Wang D,Zhang B,Ding H,et al.Nano Today,2021(40):101243-101253
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [41] | 
																	 
														     			艾永建,何梦崎,梁琼麟.中国药学杂志,2023,58(20):1801-1813
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [42] | 
																	 
														     			Liu H,Wang J,Song C,et al.ACS Appl.Mater.Inter.,2022,14(26):29650-29658
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [43] | 
																	 
														     			Lu L,Huang M,Huang Y,et al.Environ.Sci-Nano,2020,7(6):1692-1703
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [44] | 
																	 
														     			Xu X,Ma M,Gao J,et al.Inorg.Chem.,2024,63(2):1225-1235
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [45] | 
																	 
														     			Hermanová S,Pumera M.ACS Nanosci.Au,2022,2(3):225-232
														     																	     
																	 | 
																  
																															
																	| [46] | 
																	 
														     			Děkanovský L,Plutnar J,turala J,et al.ACS Catal.,2022,12(2):1558-1571
														     																	     
																	 | 
																  
																																																								 
												 
												
											
											 
											
											 
										 
											 
									 | 
								 
							 
							
						 | 
					 
				 
			
		 |